PV VOT GT – Xe buýt TP.HCM
Thạc sĩ Lê Trung Tinh
CT Hiep hoi VTHK TP.HCM.
(29/6/24)
Câu hỏi 1:
Lần đầu xe buýt xuất hiện ở TP.HCM là vào khoảng thời gian nào? Ý nghĩa của xe buýt với đô thị thời điểm bấy giờ?
Câu trả lời 1:
Xe buýt ở TP. HCM xuất hiện ngay trong tháng 5/1975 tức ngay khi sau khi Sai gòn vừa giải phóng! Bởi vì trước đó ở đô thành Sài gòn đã có hệ thống xe buýt phục vu khá hoàn chỉnh, bao gồm 21 tuyến đường, do 7 – 8 đơn vị phụ trách như: Công quản xe buýt (xe buýt vàng); Công ty Vinavan, Công ty Liên hiệp chuyên chở công cộng, Công ty Thuduco…với khoảng 300 xe , chủ yếu là loại xe chuyên chở công nhân Mỹ, bán hóa giá như Isuzu, Hino …và có Trung tâm điều hành ngay tại Trạm điều hành Quách Thị Trang – trước chợ Bến Thành, nay đã giải tỏa để xây dựng tuyến Metro số 1 Bến Thanh -Suối Tiên!
Câu hỏi 2:
Thời gian đầu tần suất hoạt động ra sao? Có nhận được sự hào hứng đón nhận từ người dân?
Câu trả lời 2:
Dĩ nhiên, bất cứ ở thành phố đô thị nào, khi hệ thống xe buýt được tổ chức thì cư dân ở đó luôn hưởng ứng, bởi vì đây là loại hình VTHKCC, cung cấp dịch vụ cho đại chúng, với giá cả vừa túi tiền người dân và chất lượng dịch vụ đáng tin cậy, vì được giám sát bỡi chính quyền đô thị của thành phố đó!
Thời gian đầu thì tần suất hoạt động chưa cao, chừng 15 – 20 phút, thậm chí 30’ mới có một chuyến và thời gian phục vụ trong ngày thường chỉ là 8 – 10 g/ ngày và sau đó nếu có nhu cầu đi lại tăng, thì các hãng sẽ tăng số lượng xe, rút ngắn thời gian chờ đợi xuống còn 10’/Xe, thậm chí xuống mức 2-3’/Xe; như tuyến Sài gòn – Trần Hưng Đạo – Chợ lớn (nay là tuyến số 1 SG – Bình Tây; có lúc xe sau thấy xe trước); đồng thời kéo dài thời gian phục vụ trong ngày lên 10 – 12 – 14 giờ và hơn thế nữa !
Câu hỏi 3:
Về hình thức, ban đầu xe buýt xuất hiện với dáng dấp ra sao? Giá vé bao nhiêu?
Câu trả lời 3:
Về loại xe thì trước ngày 30/4/75 chủ yêu là sử dụng loại xe vận chuyền công nhân Mỷ (màu xám), thuộc các thương hiệu Isuzu, Hino…máy đặt ở phía sau và lên cửa trước, xuống cửa sau.
Về giá cước, tôi không nhớ rõ vì quá lâu rồi! Tuy nhiên, nó rất rẻ vì xe công quản tức chính quyền đô thành Sài gòn tức tòa Đô Chính có nhiều hỗ trợ!
Câu hỏi 4:
Đâu là thời điểm xe buýt được người dân ưa chuộng nhất từ thời điểm bắt đầu đến nay?
Câu trả lời 4:
Theo tôi, chắc thời điểm mà người dân thành phố chọn lựa xe buýt đi lại nhiều nhất cíinh là thời điểm 2011 hoặc 2012 gì đó, vì vào lúc bấy giờ sản lượng HK đi lại bằng xe buýt đã vượt mức 1 triệu HK /ngày; thời điểm mà ngành GTVT TP đã đề nghị UBND TPHCM nên bắt đầu xem xét hạn chế xe cá nhân lưu thông trên địa bàn thành phố, để ngành xe buýt tiếp tục phát triển bền vững!
Câu hỏi 5:
Thời điểm hiện tại xe buýt Sài Gòn có nhiều thay đổi, đổi mới không?
Câu trả lời 5:
Thực ra, tuy gặp nhiều khó khăn nhưng nhìn chung, xe buýt TP. HCM luôn luôn đạt mức: Năm sau tốt hơn năm trước, đặc biệt là 10 năm đầu giai đoạn (2002 – 2012) đã đạt các móc quan trọng: 500.000 HK/ngày và 1.000.000 HK /ngày, lần đầu tiên có hệ thống xe sạch và xanh (500 xe CNG , đi dầu trong cả nước)…Tuy nhiên, sau đó không hiểu vì sao sản lượng xe buýt TP .HCM năm sau kém hơn năm trước và khi gặp đại dịch Covid 19 thì hệ thống xe buýt TP thực sự lao đao! Hai năm nay, tuy nó đã từng bước phục hồi, nhưng rất khó quay lại thời kỳ vàng son cũ!
Câu hỏi 6:
Có vẻ TP.HCM người dân không mặn mà với xe buýt cho lắm? Theo Ông thì đâu là bất cập và cần giải pháp ra sao?
Câu trả lời 6:
Hiện nay, cư dân thành phố HCM chưa mặn mà với hệ thông xe buýt thành phố vì nhiếu lý do, tuy nhiên theo tôi đánh giá, chủ yêu vẫn nằm ở những điểm yếu:
- Chưa có chính sách ưu tiên cho xe buýt, nên tốc độ vận doanh chậm (dưới 15 km/g) thởi gian đi lại lâu, không đảm bảo giờ đi học, đi làm;
- Thiếu an toàn khi đi lại: chưa có chỗ ngồi cho đối tượng ưu tiên, hoặc như tệ trạng móc túi ở một số tuyến;
- Việc cung ứng vé thiếu đa dạng và phong phú;
- Chất lượng phục vụ chưa được cải tiến liên tục … thí dụ như đến nay mà chưa có hệ thống liên thông giữa các DN/HTX là kém!
Còn về giải pháp, theo tôi nên thường xuyên & nhanh chóng khắc phục những tồn tại hiện nay và luôn coi trọng ý kiến khách hàng, qua góp ý và điều tra xã hội học mà hội đồng nhân dân thành phố thực hiện mỗi 2 năm/lần! Vì bản chất một hệ thống VTHKCC tốt, là chúng ta biết cung ứng những dịch vụ mà người dân cần thiết; chứ không phải chỉ cung ứng những DV gì mà chúng ta đang có!!!