Đường cao tốc phía Nam
Lê Trung Tính,
CT Hiệp hội VTHK TP.HCM
(15/10/25)
Câu hỏi 1:
Ông đánh giá như thế nào về vai trò của Bộ Xây dựng trong những năm qua trong việc đầu tư hạ tầng đường cao tốc, nhất là cao tốc cho khu vực miền Nam, Đồng bằng sông Cửu Long?
Câu trả lời 1:
Việc xây dựng 3.000 km đường cao tốc quốc gia, trong đó có các tuyến quan trọng ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), không chỉ là trách nhiệm của Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) mà còn có sự tham gia đáng kể của Bộ Xây dựng (BXD).
Bộ Xây dựng là cơ quan chủ trì hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về xây dựng công trình giao thông, trong đó có:
- Kết cấu hạ tầng, cầu, hầm, nền mặt đường.
- Quy chuẩn về an toàn công trình, môi trường, và độ bền công trình trong điều kiện khí hậu đặc thù.
Với vùng ĐBSCL, vai trò này rất đặc biệt vì địa chất yếu, nền đất sét bùn, mực nước ngầm cao, nên Bộ Xây dựng phải:
- Tham gia thẩm định giải pháp nền móng, vật liệu, công nghệ thi công phù hợp.
- Cập nhật các quy chuẩn riêng cho vùng đất yếu, chịu ngập và biến đổi khí hậu…
Dù Bộ GTVT là cơ quan đầu mối chủ đầu tư, Bộ Xây dựng giữ vai trò thẩm định kỹ thuật công trình lớn, cấp đặc biệt.
- BXD ban hành quy trình về:
- Thẩm định thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật, dự toán các dự án cao tốc quy mô quốc gia.
- Kiểm tra, giám sát chất lượng vật liệu và nhà thầu xây dựng.
Với cao tốc ĐBSCL, BXD cần đảm bảo:
- Công trình chịu được lún, sụt, ngập, và tải trọng cao trong thời gian dài.
- Các công nghệ mới như nền gia cố chân không, cọc xi măng đất, bê tông polymer được thẩm định kỹ…
Nói chung là, trước đây viêc xây dựng các đường cao tốc trên phạm vi cả nước, trong đó, có sự đóng góp công sức của 2 bộ chủ lực là bộ GTVT và bộ Xây dựng, mỗi bộ có một trong trách riêng như đã phân tích ở trên, nay công tác này quy về một bộ, chắc chắn sự thuận lợi sẽ còn nhiều hơn, nên hy vọng kế hoạch mở rộng hệ thông đường cao tốc Việt Nam ta sẽ tiếp tục phát triển.
Chỉ tiếc một điều là tỉ lệ phân bổ số km đường cao tốc ở khu vực trọng điểm phía nam khá chậm so với nhu cầu thực tế, nên đã ảnh hưởng không ít đến việc thúc đẩy phát triển KTXH ở khu vực vốn nhiều năng động này!
Câu hỏi 2:
Hệ thống cao tốc này có ý nghĩa như thế nào đối với người dân, doanh nghiệp vận tải trong việc đi lại hàng ngày? Ông có thể kể một câu chuyện nào của ông hồi còn công tác ở Sở GTVT TP.HCM, muốn đi Cần Thơ hoặc Cà Mau thời gian có khi từ sáng đến tối khuya mới tận nơi, phải chờ phà, kẹt đường, sinh hoạt dọc đường, ăn uống, vệ sinh ra sao, vất vã thế nào…???
Câu trả lời 2:
Hệ thống cao tốc không chỉ là “đường để đi nhanh hơn”, mà là một cuộc cách mạng trong đời sống người dân miền Tây, từ chuyện ăn, ở, sinh hoạt khi đi đường đến cơ hội làm ăn, phát triển bền vững. Nó biến những chuyến đi mệt mỏi “từ sáng tới khuya” thành hành trình nhẹ nhàng, an toàn và văn minh hơn nhiều!
Với người dân, trước đây muốn đi TP.HCM – Cần Thơ, thường mất 5–7 tiếng, có khi cả ngày nếu kẹt xe hoặc phải chờ phà Cần Thơ, Mỹ Thuận, Rạch Miễu hoặc đi xa hơn như Cà Mau, có người phải khởi hành sáng sớm, đến nơi tận tối khuya, vừa mệt vừa tốn kém; Trên đường đi phải ăn uống tạm bợ, vệ sinh thiếu chỗ, ngủ vật vạ khi xe kẹt. Người già, trẻ em, phụ nữ rất vất vả hoặc vào mùa mưa, nhiều đoạn ngập nước, ổ gà, xe tải chen chúc, tai nạn thường xảy ra….
Nay sau khi có cao tốc, thời gian TP.HCM – Cần Thơ chỉ còn 2,5–3 tiếng, TP.HCM – Cà Mau khoảng 5–6 tiếng; Không còn phà, kẹt xe, khói bụi, xe chạy êm, an toàn, sạch sẽ; Người dân có thể đi – về trong ngày để khám bệnh, làm việc, thăm thân, du lịch.; Các dịch vụ dọc cao tốc (trạm dừng, nhà vệ sinh, quán ăn, trạm xăng, nghỉ ngơi) được quy hoạch chuẩn hóa, đảm bảo vệ sinh và tiện nghi; Giúp giảm chi phí sinh hoạt, thời gian và sức khỏe đáng kể cho người dân miền Tây vốn đã quen với cảnh “đi đâu cũng phải qua phà”.
Với doanh nghiệp vận tải và logistics, trước đây, Xe tải, container đi từ các tỉnh miền Tây lên TP.HCM hoặc cảng Cát Lái phải chờ phà, đi đường nhỏ, thời gian kéo dài 8–10 tiếng; Chi phí vận chuyển cao, hàng dễ hư (đặc biệt là nông sản, thủy sản tươi sống); Lái xe mệt mỏi, khó xoay vòng xe trong ngày → năng suất thấp, giá thành cao.
Nay sau khi Khi có cao tốc, Hành trình rút ngắn 40 –50% thời gian, tiết kiệm nhiên liệu và chi phí bảo dưỡng xe; Hàng hóa đến thị trường sớm hơn, giữ được chất lượng → tăng sức cạnh tranh; Dễ tổ chức chuỗi cung ứng lạnh, vận tải container, thu hút đầu tư kho bãi, khu côngnghiệp; Giúp doanh nghiệp tăng vòng quay xe, mở rộng thị trường ra TP.HCM, miền Đông, thậm chí xuất khẩu qua cảng quốc tế nhanh hơn…
Về tác động xã hội – vùng miền, nó đã rút ngắn khoảng cách phát triển giữa miền Tây và các vùng khác, tạo công bằng về cơ hội; Thúc đẩy du lịch, thương mại, dịch vụ, giáo dục, y tế, giúp người dân miền Tây dễ tiếp cận hơn.; Giảm áp lực dân di cư lên TP.HCM vì có thể sống ở quê nhưng làm việc ở thành phố trong ngày.
Câu hỏi 3:
Hiện nay với đường cao tốc được đưa vào sử dụng từ TP.HCM đi Cần Thơ, ông có thể tính toán giảm các chi phí cho doanh nghiệp vận tải như thế nào? Chẳng hạn trước đây từ TP.HCM – Cần Thơ mất 5 giờ, nay chỉ còn 2 giờ thì với một xe giường năm 45 chỗ, sẽ giảm bao nhiêu lít dầu, một doanh nghiệp hàng chục xe sẽ giảm bao nhiêu lít dầu, từ đó giảm bao nhiêu tiền mỗi ngày?
Câu trả lời 3:
Xin miễn trả lời câu này vì ý trùng với câu 2 và hỏi chi tiết quá để làm chi bạn ơi!!!
